Oplossingsgericht coachen
Stel je hebt een lastig probleem… Wat heb je dan liever: een effectieve oplossing zonder diagnose of een diagnose zonder effectieve oplossing?
Dit lijkt een hypothetische vraag en toch is dit de dagelijkse praktijk in heel veel gespreksruimtes. In onze maatschappij zijn wij gewend aan een probleemgerichte mindset: eerst het probleem analyseren en de diagnose stellen en daarna (hopelijk) oplossen. Dit is heel effectief bij technische en medische problemen. Maar bij mensen in interactie met anderen werkt dit vaak averechts. De oorzaak van het probleem is onvindbaar, te complex, of simpelweg onveranderlijk…
En toch is snelle verandering vaak mogelijk! Alleen is er een andere manier van denken nodig. En daarmee een andere manier van waarnemen en bevragen. En oplossingsgericht coachen leert je dat. De oplossingsgerichte benadering werkt vanuit een totaal ander paradigma dan wij gewend zijn. We vragen niet: wat is er mis, wat klopt er niet, wat ontbreekt er? Nee, we vragen: wat is er goed, wat klopt al wel en wat is er al aanwezig?
Wat je aandacht geeft groeit
Dit sympathieke gezegde heb je vast weleens gehoord. Het gaat zeker ook op voor coachingsgesprekken. Ons brein is namelijk net een zoekmachine: het vindt altijd waar het naar zoekt. Hoe meer je er naar problemen en oorzaken gezocht wordt, hoe meer er gevonden worden. Gelukkig geldt het zelfde voor mogelijkheden, dromen, doelen en stappen in de goede richting. Je merkt dit meteen aan de energie die het je geeft en de sfeer van het gesprek.
Kleine wonderen
En dan gebeuren er kleine wonderen. Mensen krijgen hoop en zien lichtpuntjes. Durven weer te fantaseren over hoe het beter kan. Ze stellen doelen. Zien oplossingen en mogelijkheden. Nemen kleine stapjes in de gewenste richting. En merken dat dit werkt. De omgeving reageert anders. Het vertrouwen neemt toe en het smaakt naar meer. Zo ontstaan positieve gedragsspiralen. Verbazingwekkend hoe snel de persoon vooruitgaat en zich fijner voelt!
Uitgangspunten van oplossingsgericht werken:
- Repareer niet iets wat niet stuk is. Veel psychotherapiepraktijken moedigen aan om ‘de diepere betekenissen en structuren bloot te leggen’ bi j belemmerende gedachten of bijvoorbeeld gedragsproblemen. Oplossingsgerichte therapie werkt het tegenovergestelde: als er geen probleem is, is therapie overbodig
- We zoeken geen oorzaken, kijken wel naar achtergronden.
- Wat gaat goed? Wat werkt wel?
- Als iets werkt, gebruik het vaker., als iets niet werkt, probeer dan iets anders.
- Praten over problemen creëert problemen.
- Kleine stapjes kunnen tot grote veranderingen leiden.
- De oplossing hoeft niet per se in verband te staan met het probleem.
- De taal van de oplossingsbeschrijving is anders dan die van de probleembeschrijving. Uitgangspunt is dus niet het probleem, maar wel jouw mogelijkheden! We kijken samen hoe je je vaardigheden kunt inzetten om je doel(en) te bereiken.
- De toekomst is maakbaar.